Leermiddelen en elektronische leeromgevingen zijn essentieel voor goed onderwijs. Leerlingen, leerkrachten en docenten moeten er op kunnen vertrouwen dat ze de beste middelen hebben om goed onderwijs te kunnen geven. In de afgelopen jaren is gebleken dat de leermiddelenmarkt en de leermiddelenketen heel snel verandert door digitalisering, nieuwe verschijningsvormen en nieuwe businessmodellen in de markt. De snelheid en de impact daarvan zorgen voor een kwetsbare situatie. Ook de leveringsproblemen van de afgelopen schooljaren maken duidelijk dat de leermiddelenketen continu aandacht vraagt.
Als coöperatie vertegenwoordigt SIVON een groot deel van de sector. Doordat wij ook contractuele afspraken maken door gezamenlijk in te kopen, kunnen wij de belangen van haar leden goed behartigen. Samen zijn we dan ook dé gesprekspartner voor onderwijs en marktpartijen. We hanteren een constructieve aanpak, maar stellen de belangen van het onderwijs en de scholen altijd voorop.
We ontwikkelen samen met onderwijs, marktpartijen en publieke partners als OCW, sectorraden en Kennisnet een visie op de leermiddelenmarkt. We maken afspraken en onderhandelen, waar nodig, met de marktpartijen. We organiseren namens schoolbesturen gezamenlijke aanbestedingen en voeren (strategisch) contractmanagement uit voor de contracten die voortkomen uit deze aanbestedingen. Hierdoor kunnen scholen leermiddelen inkopen en zo profiteren van de gezamenlijke slagkracht en van optimale contractafspraken met betrekking tot kwaliteit als prijs.
Wat doet SIVON?
Een toekomstige leermiddelenketen vo
De leermiddelenmarkt en -keten is complex en flink in beweging. Dit heeft tot gevolg dat de stabiliteit en leverbetrouwbaarheid onder druk staat, op korte en lange termijn. Om dit voor te zijn, heeft SIVON het initiatief genomen om een visie uit te werken voor de toekomst van distributie en dienstverlening van leermiddelen in het voortgezet onderwijs. De kern van dit toekomstige model is dat de inkoop van leermiddelen losstaat van de inkoop van dienstverlening rondom leermiddelen. Op dit moment werken we aan de realisatie van dit nieuwe model door elementen op te nemen in de aanbestedingen en pilots uit te voeren. Op deze pagina is het model verder uitgewerkt.
SIVON zorgt voor afspraken om leveringsproblemen te voorkomen
Het schooljaar 2022-2023 is voor de beschikbaarheid van leermiddelen in het voortgezet onderwijs niet goed begonnen. Veel leerlingen en docenten hebben lang op leermateriaal moeten wachten. De oorzaken hiervan zijn divers en complex, maar vragen – hoe dan ook – om oplossingen.
SIVON heeft samen met stichting Samenwerkende Educatieve Marktpartijen (SEM) een onderzoek laten doen naar de oorzaken van de vertraagde leveringen. De uitkomsten hiervan zijn uitvoerig besproken tussen publieke en private partijen (ook op bestuurlijk niveau). Dat leidde tot een verbreding en aanscherping van de activiteiten in het programma start schooljaar, dat de activiteiten rond de start van het schooljaar bewaakt.
SIVON in de ketenoverleggen
De leermiddelenketen wordt door brancheorganisaties uit het onderwijs en de markt aangestuurd. Er worden overkoepelende afspraken gemaakt, zodat niet alle partijen dit afzonderlijk met elkaar hoeven te doen. Het gaat om procesafspraken die een pre-competitief karakter hebben en waar iedereen bij gebaat is. Namens het onderwijs zitten onder andere de PO-Raad, VO-raad en OCW aan tafel. SIVON en Kennisnet ondersteunen deze partijen met advies.
Strategisch leveranciers- en contractmanagement
Naast overleg in de leermiddelenketen en soms aan de onderhandelingstafel, onderhoudt SIVON ook een één-op-één relatie met elke marktpartij. Door elkaar regelmatig te spreken, elkaars belangen te kennen en waar nodig afspraken nog eens te herhalen of aan te scherpen, zorgen we voor een gezonde verstandhouding tussen de scholen en de marktpartijen. Veel processen rond leermiddelen vinden plaats ‘achter de schermen’ bij leveranciers. Soms gaat het om belangen die men liever niet aan gemeenschappelijke tafels deelt. Door partijen regelmatig individueel te spreken, begrijpen we beter hoe deze belangen doorwerken in de dagelijkse leermiddelenpraktijk.
SIVON sluit voor haar leden veel contracten af voor leermiddelen en leeromgevingen. De operationele uitvoering hiervan ligt meestal bij de school zelf. Het kan voorkomen dat een school vraagtekens heeft bij de wijze waarop de leverancier afspraken in het contract interpreteert en uitvoert. Voor die situaties SIVON fungeert als vraagbaak voor de school en voorziet de school van advies. En mochten signalen breder leven dan bij een enkele school, zal SIVON de signalen bundelen, deze onderzoeken en voorzien van advies. Waar nodig treedt SIVON op als belangenbehartiger van de scholen, richting de leverancier om de afspraken over de uitvoering van het contract kracht bij te zetten of aan te scherpen.
SIVON aan de onderhandelingstafel
SIVON onderhandelt namens haar leden wanneer individuele marktpartijen onacceptabele voorwaarden opleggen aan het onderwijs. Het kan onder andere gaan over algemene voorwaarden en inkoopvoorwaarden, prijsontwikkeling, informatieveiligheid en privacy, et cetera. Waar het individuele scholen vaak niet lukt om effectief tegenwicht te bieden, kan SIVON meestal rechtstreeks op directieniveau met partijen schakelen. Zo toetsten we de verwerkersovereenkomsten van leermiddelenleveranciers en leerlingadministratiesystemen en zijn we in gesprek over informatiebeveiliging zoals op dit moment bij de leveranciers van de leerlingadministratiesystemen gebeurt.
Duurzaamheid leermiddelen
SIVON heeft in het najaar 2023 samen met Adviesbureau Bureau2030 een onderzoek gedaan naar de duurzaamheid van leermiddelen. Dit heeft een handreiking opgeleverd welke scholen helpt om zelf duurzaamheid mee te wegen bij de leermiddelenkeuze en om de juiste vragen te stellen aan hun leveranciers.
Aanbesteding leermiddelen
Voor zowel het primair als het voortgezet onderwijs starten we elk jaar een gezamenlijk aanbestedingstraject leermiddelen op. Onder begeleiding en hulp van SIVON wordt de aanbesteding uitgevoerd waarbij SIVON de scholen veel werk uit handen neemt en er ruimte is voor de wensen van de scholen.
Waarom meedoen met SIVON?
SIVON heeft veel kennis van de leveranciersmarkt door de al eerdere uitgevoerde aanbestedingen en door de gesprekken die we continue hebben met leveranciers, zoals uitgeverijen en distributeurs. Onze ervaringen uit eerdere aanbestedingen en de ervaringen van deelnemende schoolbesturen nemen we mee in de verdere doorontwikkeling van onze aanbestedingen. Hierdoor is elke aanbesteding weer uniek doordat we weten wat er in de markt en bij de schoolbesturen speelt.
Aanbesteding Leerlingadministratiesystemen
Het aanbesteden van een leerlingadministratiesysteem (LAS) is een omvangrijke klus die veel tijd, aandacht en zorgvuldigheid vraagt. Het nieuwe contract voor een LAS moet immers naadloos aansluiten op het onderwijsproces van de scholen en op de eisen die de scholen aan het LAS stellen. Via SIVON is het mogelijk om een nieuw contract voor het LAS af te sluiten.
SIVON heeft raamcontracten gesloten met LAS-leveranciers en hierin al veel randvoorwaarden bedongen. Een schoolbestuur kan op basis van deze contracten een eigen offerte aanvraag doen en een eigen contract sluiten. SIVON begeleidt bij het opstellen van de – voor het schoolbestuur specifieke – offerteaanvraag ten aanzien van het LAS.
Voordelen aanbesteding via SIVON
– Met de LAS-leveranciers waarmee SIVON een raamovereenkomst heeft afgesloten, zijn een aantal belangrijke kaders afgesproken; een individueel schoolbestuur hoeft dit dus niet apart te doen.
– SIVON heeft de inhoudelijke én juridische expertise.
– SIVON zorgt voor een goede prijs-kwaliteitverhouding.
– SIVON ondersteunt je bij het contractmanagement op overkoepelende aspecten.